We hadden kouwe jatten…

Dat zullen we weten. Het was een traditionele vaardag. Telkens anders en ook telkens ergens midden decembrrrr… De kouwe jattentocht. Deze keer (2009) was het feest met extreem weer: een dikke laag sneeuw buiten en -10ºC. Gelukkig (voor mij) weinig wind, anders was het gewoonweg niet te harden geweest. Nu, met wat extra hoofd- en handvoorzieningen, ging het best was onze inschatting.

Het startpunt lag in Arnhem bij Jason. Altijd leuk om bij een andere club binnen te vallen met zo’n invasie prettig gestoorde kayakkers. Huppelden wij onze boten zonder omhaal van de trailer de rijkelijk besneeuwde brug af naar de Jason roeiloods, aldaar zaten een paar fanaten zich bijkans een hartinfarct te rukken op een roeisimulator. Van direct contact was nauwelijks sprake. Zij voelden zich duidelijk overvallen. Begrijpelijk. Het is natuurlijk ook gênant als je op zo’n instant machine voor joker zit te zweten en je wordt daarbij naturel gesnapt door een onverschrokken vrolijk zootje échte vaarders uit een andere discipline. Eerst maar eens aan de koffie.

Een warm onthaal viel ons ten deel in de drukbevolkte kantine. Daar waren een flink aantal werkloos toeziende roeiers (die mogen niet uit als het vriest) en een groepje zeilers die op een laptop braaf naar foto’s zaten te staren van in het verleden geleverde prestaties. Ons van nature luidruchtig clubje had geen moeite met plaatsgrijpen op een passend aantal nog lege stoelen aan de grote ronde stamtafel. Spoedig waren we in gesprek met in de zomer ongetwijfeld watersportieve mensen die gepast ontzag toonden voor ons plan om in de heersende barre omstandigheden doodleuk 25 km te gaan peddelen. Het besef drong snel door dat wij allen goedgemutste vrijbuiters waren waarmee zij zich maar wat graag wilden associëren. Zo was het ijs snel gebroken. Koffie en hete choc. Brood en koek. In onze complete antarctische outfit kregen wij het al snel te heet in dat tropische broeinest, zodat het echte werk maar beter kon beginnen. Even de sanitaire unit overbevolken en bewieroken en actie!

Binnen 15 minuten peddelen had iedereen zo’n glad en strak getrokken bekje alsof we net van de plastisch chirurg kwamen. Mijn eigen kop was daarbij in een neopreen maliënkolder gestoken. Ik moet eruit gezien hebben als een overjarige baby die poogt te lijken op een middeleeuws zwaardvechter die per ongeluk in een boot zat in plaats van bovenop een galopperende knollo.

Maakt niet uit, als je het maar warm houdt! Peddelsteel handschoenen veranderden gaandeweg in ijzige bokshandschoenen met de hardheid van een sloopkogel en onze voordekken werden al snel bekleed met een steeds dikker wordende laag acrylaatglas. Deklijnen en luiken werden een vloeiend geheel met de romp. Alle boten kregen daardoor een meer universeel Zuidpool model. Verrassend hoeveel zelfs Explorers op Nordkapps begonnen te lijken en omgekeerd.

Terwijl het spatwater van de peddel op mijn rechterschouder een soort Quasimodo gezwel begon te vormen kon ik tot mijn genoegen constateren, dat mijn voeten redelijk warm bleven dankzij uit voorzorg aangeschafte alufolie isolatiezooltjes in mijn surfschoenen. Een enkele rijnaak vergrootte ons varend gewicht met enkele kilo’s ijs per onderdompeling zodat het net leek of we aan het varen waren in zorgvuldig uitgehakte ijskegels.

Ondertussen voeren wij vrolijk voort, discussiërend over de juiste hoeveelheid prioriteit die nodig was om het bloed vloeibaar te houden of de mogelijkheid de kuip vol te storten met tempex korrels om het bevriezen van onze edele delen effectief te bestrijden. Zo naderden wij de stuw, die net een dag eerder werd gesloten. Democratisch lobbyen leverde het besluit op om niet ellenlang te gaan wachten op schutten maar om dankbaar gebruik te maken van de dier- en kayakvriendelijke vistrap in het stuweiland om het kunstmatige hoogteverschil pauzeloos te overbruggen. Sluw varend onder de wal bereikte onze sliert ijspegels ongezien deze WW3 kermisattractie. Spoedig spoelden we, laverend tussen de stenen door, het lager gelegen westelijk stuwkanaal in.

Onherroepelijk gingen er stemmen op voor een gezellige pauze aan wal. Het voorstel om de heerlijk warme beschutting tussen struiken en ijl geboomte in het Heterens grindgat op te zoeken om aldaar behaaglijk een wijle te vertoeven en meegebrachte versnaperingen alsmede hete zopie in alle rust in groepsverband te consumeren klonk mij in de oren als een voorstel om gezamenlijk naar de sauna te gaan. Maar de realiteit leek mij meer op versneld invriezen van niet te versmaden kayakkersvlees.

Sommige heren strekten zich ontspannen uit op het hard bevroren zand, zich lavend aan knoflookworst, koffie en eierkoeken. Een ander ontdeed zichzelf eens op zijn gemak van anorak en surfpak om in zijn blootje ongegeneerd te gaan staan urineren. Vanuit mijn boot sloeg ik met enkele anderen dit uiterst gemoedelijke maar sterk onderkoelde tafereel enige tijd gade, waarna ik besloot mijn intrinsieke warmte weer te gaan aanvullen door te bewegen. Eenzaam rondvarend op de grote plas met inmiddels glasharde backhands besloot ik de rest van het traject alvast te gaan verkennen, geruisloos het gat te verlaten en zodoende zorgvuldig te vermijden de schuld te krijgen van het vroegtijdig afbreken van het ongedwongen samenzijn aan de genoeglijke wallekant.

Zo bereikte ik als eerste onze thuishaven, tilde me bijna een ongeluk aan de rijkelijk met ijs verzwaarde kayak, kleedde me om in ons snikhete clubhuis en wachtte in comfortabel Tshirt gestoken op de rest van de groep. Die kwam al spoedig binnen stommelen. Het was eventjes acclimatiseren. We hadden een temperatuursverschil van minstens dertig graden te overwinnen! Terwijl familie en andere clubgenoten ons moedige gezelschap kwamen versterken vloeiden bier en wijn rijkelijk. Rienk had gezorgd voor uitnemende muziek, zeilfilms en digitaal haardvuur, Lia voor calorierijke boerenkool met worst en andijviestamp met kaas voor de vega’s. Heerlijk! Een feest van jewelste barstte los. Alle kinderen heel tevreden om een eigen tafel met frietjes, appelmoes, krokuletten, frikanterellen en prikkelende limonade, de adults vrolijk in gesprek in wisselende samenstellingen.

Toen de dochter van Paul, de vriend van Linda, na het eten ook nog eens spontaan een stoelendans organiseerde kon het hele gezelschap nostalgisch uit haar dak.

Zo kwam er in de late uren een warm einde aan een typische koude kanoclubdag.

Het was weer ruimschoots de moeite waard!

Toon Hoefsloot